Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

wiki:abc_temperatury [2006/10/23 15:34] (aktualna)
Linia 1: Linia 1:
 +===== Okienko eksperta - ABC temperatury =====
  
 +//Podstawowym wskaźnikiem płodności w większości metod naturalnego rozpoznawania płodności (choć nie we wszystkich!) jest temperatura, a dokładniej podstawowa temperatura ciała oznaczana skrótem „ptc” lub „PTC”. Ze względu na duże znaczenie tego wskaźnika, ważne jest szczególnie poprawne mierzenie temperatury, by jej interpretacja była miarodajna.
 +Poniżej podajemy kilka zasad, które powinny być przestrzegane, by wykres temperatury mógł być właściwie zrozumiany i poprawnie zinterpretowany przez wszystkich użytkowników i czytelników.//
 +
 +**A. Definicja i typowy przebieg zmian temperatury**
 +  - Podstawowa temperatura ciała jest to temperatura zależna od przemiany materii w okresie maksymalnego spokoju, dlatego nazywana jest też „temperaturą spoczynkową”.
 +  - Temperatura reaguje bardzo szybko na zmiany hormonalne w organizmie. Do szczególnie ważnych dla nas należy reakcja na wydzielanie progesteronu, rozpoczynające się często wraz ze szczytem LH poprzedzającym owulację o 9-36 godzin. Może czasem już przed owulacją doprowadzić do pierwszego wzrostu ptc. Ze wzrostu temperatury nie można jednak wnioskować o poziomie stężenia progesteronu. Uwaga badania pokazują, że pierwszy znamienny wzrost poziomu progesteronu może nastąpić w okresie od trzeciego dnia przed do trzeciego dnia po owulacji.
 +  - Wykres temperatury w typowym cyklu wykazuje dwie zasadnicze części odpowiadające fazie niższej temperatury i fazie wyższej temperatury. Z kolei w fazie wyższej temperatury wyróżnia się trzy elementy wykresu: tzw. skok temperatury (pomiędzy fazą niższej a fazą wyższej temperatury), ustaloną fazę wyższej temperatury oraz tzw. spadek przedmiesiączkowy obserwowany przed wystąpieniem krwawienia miesiączkowego.
 +  - Przejście temperatury z niższego poziomu na wyższy nazywany skokiem temperatury.
 +  - Skok (wzrost) temperatury jest rozpoznawany, gdy występuje określona (różna w różnych metodach!) różnica pomiędzy najwyższą z sześciu ostatnich temperatur fazy niższych temperaturą, a jedną z trzech następujących po sobie niezakłóconych wyższych temperatur.
 +  - Dla celów interpretacji wykresów temperatury stosuje się, niestety, różne definicje określające „dzień skoku”. Według Światowej Organizacji Zdrowia za „dzień skoku” uważa się pierwszy z trzech kolejnych dni, w których temperatura jest wyższa o co najmniej 0,2oC od temperatury w sześciu poprzedzających je dniach (w fazie niższej temperatury).
 +  - Ta zmiana temperatury zachodzić może w czasie kilku dni. Ze względu na charakter zmian temperatury dzielimy skok temperatury na:
 +    - stromy (ostry, znamienny) - gdy przejście dokonuje się w ciągu 1-2 dni
 +    - gdy zmiana trwa kilka dni:
 +      - łagodny (stopniowy),
 +      - schodkowy,
 +      - zębaty.
 +  - „Dzień skoku” nie musi oznaczać dnia owulacji (i najczęściej nie oznacza!).
 +
 +**B. Konieczne warunki i zasady dobrego pomiary temperatury**
 +
 +//Aby wykres temperatury był „czytelny” i miarodajny, czyli możliwy do (samodzielnej) interpretacji powinien spełniać kilka warunków i zasad pomiaru oraz zapisu. Zapewniają one, że temperatury będą porównywalne z wartościami w innych dniach (tylko wówczas jest sens robienia wykresu!). Dopiero mając gwarancję, że pomiar został dobrze wykonany (zgodnie z poniższymi punktami), można przystąpić do interpretowania wykresu.//
 +
 +**Warunki pomiaru:**
 +   - po nocnym spoczynku (wyjątek stanowi pomiar po pracy nocnej) [UWAGA: wymagany czas spoczynku jest różny w różnych metodach! Zazwyczaj ten odpoczynek powinien przekraczać trzy godziny.],
 +   - zaraz po przebudzeniu,
 +   - przed wstaniem z łóżka,
 +   - o tej samej porze (temperatura zmienia się podczas dnia!)
 +   - tym samym termometrem
 +   - w tym samym miejscu (temperatura różnych części ciała jest różna.
 +   - w kontakcie z najbardziej czułym na zmiany miejscem ciała, a więc ze śluzówką. Takie miejsca z wygodnym dostępem do śluzówki to: usta, przedsionek pochwy i odbyt. Ale uwaga: pomiar w ustach może być obarczony największym błędem (a więc pojawia się możliwość skoków), bo temperatura zależy od miejsca pomiaru (opracowano mapki rozkładu temperatury w ustach). Różnice mogą wynosić nawet 0,7°C (najniższa blisko przednich zębów, najwyższa koło migdałów). Poza tym mimowolne ruchy języka dodatkowo mogą zmieniać temperaturę wykazaną przez termometr. Mimo starań dosyć trudno jest zapewnić te same warunki każdego dnia.
 +8. przez 5 minut (pomiar w pochwie lub odbycie) lub 8 minut (pomiar w ustach) przy pomiarze termometrem lekarskim lub owulacyjnym. Dla termometrów elektronicznych czasy pomiaru są inne i opisane w instrukcji obsługi. Termometr elektroniczny musi pokazywać temperaturę z dokładnością 0,01 stopnia, by móc zapisać poprawnie pierwsze miejsce po przecinku.
 +
 +**Zasady:**
 +   - pomiary rozpoczynamy od początku cyklu (w niektórych metodach - po ustaniu miesiączki)
 +   - pomiary muszą być systematyczne (codzienne!)
 +   - termometr przygotowujemy wieczorem poprzedniego dnia
 +   - zapisujemy temperaturę zaraz po zmierzeniu
 +   - notujemy dolegliwości chorobowe (katar, ból gardła itp.) oraz stosowane leki
 +   - wpisujemy różnicę w terminie pomiaru (godzina), szczególnie po godz. 7:30
 +   - zaznaczamy ewentualną zmianę termometru
 +   - notujemy czynniki mogące zakłócić pomiar (inna godzina pomiaru, krótki sen, niecodzienne przeżycia, męcząca praca, spożyty alkohol oraz indywidualne reakcje na różne czynniki zmieniające temperaturę ciała; zmiana klimatu, podróż)
 +   - każdy cykl zapisujemy na osobnej karcie (papierowej lub komputerowej)
 +   - pomiarów dokonujemy także w czasie choroby,
 +   - w ciąży pomiary wykonujemy przez cały pierwszy trymetr (aby zauważyć ewentualne zagrożenie ciąży).
 +
 +**Dopuszczalne poprawki:**
 +   - poprawienie wartości temperatury dopuszczane jest w metodzie angielskiej tylko w przypadku pomiaru o nieco innej godzinie niż zwykle (przy pomiarze w okresie od godziny 4 do 11). Sposób korekty omówiony zostanie w „Kursie 28dni”.
 +   - pomiar w jakikolwiek sposób zakłócony oznaczamy innym znakiem albo opisem.
 +   - jeśli któregoś dnia nie dokonano pomiaru temperatury, to nie łączy się sąsiednich punktów żadną linią (nawet przerywaną).
 +
 +**C. Korzyści z pomiaru temperatury**
 +
 +//Korzyści płynące z pomiaru temperatury są wielorakie. Prosty, nie kosztowny i wiarygodny test termiczny służy przede wszystkim do badania hormonalnej czynności jajnika. Za podwyższenie temperatury odpowiada bowiem progesteron wydzielany przez dojrzały lub pęknięty pęcherzyk jajnikowy.//
 +
 +**Pozwala także:**
 +  - rozpoznać dwufazowy lub jednofazowy przebieg cyklu miesiączkowego,
 +  - obliczyć czas trwania fazy pęcherzykowej i lutealnej cyklu miesiączkowego, a więc przewidzieć termin miesiączki,
 +  - ustalić termin odbytego jajeczkowania z dokładnością wystarczającą dla celów klinicznych (skok i utrzymanie się wyższej temperatury jest wiarygodnym, ale tylko pośrednim, dowodem odbytej owulacji, która mogła nastąpić przed, w czasie lub po skoku temperatury),
 +  - rozpoznać poczęcie dziecka, określić czas trwania ciąży, przewidywany termin porodu i niekiedy przewidzieć zagrażające poronienie,
 +  - stwierdzić zaburzenia cyklu miesiączkowego,
 +  - wybrać właściwy czas na przeprowadzenie badań diagnostycznych np. przy leczeniu niepłodności,
 +  - wyznaczyć koniec okresu płodności według metody termicznej i objawowo-termicznej (uwaga - temperatura nie stanowi jednak wskaźnika początku okresu płodnego).
 +
 +**D. Wstępna analiza „nietypowego zachowania się temperatury**
 +
 +  - długa faza niskich temperatur - wydłużenie cyklu
 +  - długa faza wysokich temperatur (powyżej 18 dni) - poczęcie dziecka; a gdy jednak wystąpi miesiączka - prawdopodobne wczesne poronienie
 +  - krótka faza wysokich temperatur - brak możliwości poczęcia dziecka; konieczne podjęcie leczenia albo zmiany trybu życia i diety
 +  - pofalowany przebieg - nieustabilizowana sytuacja hormonalna najczęściej związana z wcześniejszym stosowaniem hormonalnych środków antykoncepcyjnych oraz występuje w premenopauzie i po porodzie.
 +
 +autor: //petomasz//
 
wiki/abc_temperatury.txt · ostatnio zmienione: 2006/10/23 15:34 (edycja zewnętrzna)
 
Recent changes RSS feed Driven by DokuWiki